به گزارش پایگاه خبری افشاگری، مسعود ضیایی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: دسترسی به واکسن‌های کووید_ ۱۹ قابل توجه ترین نمونه از شکاف بین کشورهای ثروتمند و فقیر در حال حاضر است؛ کشورهای ثروتمند، در آمریکای شمالی و اروپا، به همراه کشورهای پیشرفته جدید جهان مانند چین و هند با واکسیناسیون کووید_۱۹ پیشرفت‌های خوبی از لحاظ اقتصادی اجتماعی داشته‌اند، در حالی که کشورهای دیگر هنوز در جستجوی راهی برای نجات از پاندمی هستند.
وی افزود: آفریقا، دومین قاره بزرگ و پرجمعیت جهان پس از آسیا، عملاً پیشرفتی در زمینه واکسیناسیون نداشته است و نتایج مطالعات نشان می‌دهد، جمعیتی که تاکنون در این قاره حداقل با یک دوز واکسینه شده اند، زیر هفت درصد است؛ آسیا، بزرگترین قاره با ۴.۴ میلیارد نفر جمعیت، هر چند ۳.۱۷ میلیار دوز مصرف کرده است، اما بیشتر به دلیل واکسیناسیون کووید_۱۹ در چین و هند بوده است و سایر کشورهای این قاره آمار چندان جالبی ندارند.
وی با بیان اینکه چین تاکنون ۱.۹ میلیارد دوز واکسن را تزریق کرده است. از سوی دیگر، طبق آمارها، در هند نیز تاکنون ۵۷۲.۲۸ میلیون دوز واکسن تزریق شده است.
این متخصص عفونی افزود: با در نظر گرفتن جمعیت ترکیبی چین و هند یعنی ۲.۸ میلیارد نفر برای سایر کشورهای آسیایی شامل ۱.۸۴ میلیون نفر، جمعیت دریافت‌کننده حداقل ۱ دوز واکسن، تنها حدود ۳۸ درصد است؛ بر اساس آخرین یافته‌ها که نشان می‌دهد، حفاظت واکسن پس از مدتی کاهش می‌یابد، اکنون آمریکا اعلام کرده است که دوز تقویت کننده یا بوستر واکسن را برای مهار کووید_۱۹ ناشی از نوع دلتا نیاز دارد.
رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و فوکال پویینت علمی مراقبت و مدیریت بیماری‌های عفونی بیان کرد: در برخی مواقع کاهش سطح ایمنی بدون هیچ دلیلی و به علت ماهیت آنتی بادی رخ می‌دهد. به عنوان مثال در کارکنان سلامت سطح ایمنی پس از حدود چند ماه از تزریق دوز دوم کاهش یافته است و به علت جلوگیری از رخداد بیماری در این افراد و تقویت سیستم ایمنی آنها، دوز سوم واکسن توصیه می گردد که به نام دوز تقویتی یا بوستر تعریف می‌شود.
ضیایی ادامه داد: مطالعه‌ای که در نیویورک انجام شد، نشان داد که واکسن تنها در ماه مه ۹۲ درصد موثر است و این میزان به ۸۰ درصد در جولای کاهش یافته است و مطالعه دیگری نشان داد که اثربخشی واکسن فایزر بیوان تک در یک دوره معین از ۷۶ درصد به ۴۲ درصد و واکسن مدرنا از ۸۶ درصد به ۷۶ درصد کاهش یافته است.
وی افزود: با توجه به این اطلاعات، نیاز به تزریق دوز تقویتی احساس می‌شود و به همین دلیل آمریکا نیز تصمیم گرفته است که سومین دوز را از ۲۰ سپتامبر ارائه دهد افرادی که کاملا واکسینه شده‌اند، پس از ۸ ماه از واکسیناسیون، یک دوز تزریق تقویت‌کننده اضافی دریافت می‌کنند؛ بنابراین در کنار اینکه واکسن‌ها می‌توانند از ابتلا به فرم‌های شدید بیماری مانند مردم جلوگیری کنند، می‌توانند موثر باشند.
این متخصص عفونی ادامه داد: اما سطح ایمنی ناشی از این واکسن‌ها، چالش جدی برای ابتلای مجدد به شمار می‌رود و از طرفی مشخص نیست که تا چند مدت پس از تزریق واکسن، ایمنی در حد مناسب وجود دارد و با توجه به جهش‌های مختلف ویروس نیز، ضرورت دوز تقویتی یا بوستر در کشورهای مختلف دنیا مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
ضیایی ادامه داد: بنابراین هدف از این بررسی این است که تعیین شود چه کشورهایی، با چه روش و نوع واکسنی تزریق دوز بوستر یا سوم را دارند و مطالعه‌ای که انجام شد دارای پیامدهای مهمی بود؛ اول اینکه انتقال و ابتلا به کووید ۱۹ در کارکنان سلامتی که واکسن را تزریق کرده اند، امکان دارد و دوم، سطح آنتی بادی در کارکنان سلامت پس از دریافت واکسیناسیون کامل، برای مدت زمانی طولانی بالا نمی‌ماند و پس از این زمان مشخص شد( که در این مطالعه ۶۰ روز بود) کاهش پیدا خواهد کرد.
ضیایی اظهار کرد: بنابراین دوز بوستر نیاز است، به خصوص کارکنان سلامتی سینوواک را تزریق کرده‌اند و سوم اینکه نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین مبتلایان در کارکنان سلامت، این بیماری را از افراد بدون علامت دریافت کرده‌اند، بنابراین بر لزوم آموزش مراقبت های بهداشتی در ارتباط با کووید_ ۱۹ در جامعه و رعایت پروتکل‌های بهداشتی باید تاکید شود.
وی افزود: مطالعه دیگری انجام شد و پیام مهم این مطالعه این بود که می‌توان از واکسن فایزر بیون تک به عنوان دوز تقویتی یا بوستر در افراد جامعه که واکسن آسترازنکا(یک دوز) را تزریق کرده‌اند، استفاده کرد.
وی با اشاره به گزارش پایگاه خبری افشاگری به نقل از CDC آمریکا در ۲۰ آگوست ۲۰۲۱ ( آمریکا)، تصریح کرد: هدف از دریافت دوز تقویتی کووید_۱۹ افزایش ایمنی در مقابل ویروس در گروه‌های پرخطر است( گروه‌های پرخطر افرادی هستند که اولین دوز واکسن کووید _۱۹ را در دنیا دریافت کرده‌اند مانند کارکنان مراکز بهداشتی درمانی و افراد مسن) و برای زمان تزریق دوز تقویتی عجله‌ای نیست.
رئیس بخش عفونی بیمارستان ولیعصر(عج) بیرجند گفت: اصولاً پس از ۸ ماه بعد از تزریق دوز واکسن‌های مذکور دوز تقویتی را تزریق کردند اما باید مجوزهای لازم در این ارتباط استفاده شود و تمامی واکسن‌های موجود در بازار از جمله واکسن‌های آمریکایی نشان داده‌اند که در تاثیر خوبی در کاهش موارد مرگ و بستری و عفونت داشته‌اند، اما ویروس کرونا دائما در حال تغییر است و نیاز به دوز تقویتی واقعاً احساس می‌شود.
وی بیان کرد: در این مطالعه گفته شده که چنانچه مرکز کنترل بیماری‌ها و سایر سازمان‌های مرتبط مجوز تزریق دوز تقویتی را صادر کنند برنامه این است که از ما نوامبر(پاییز) تزریق دوز سوم یا تقویتی در کارکنان و افراد مسن آغاز شود در حال حاضر تنها واکسنی که نیاز به تقویت پس از تزریق ندارد، واکسن جانسون بوده و به دلیل همین امر هم است که این واکسن بسیار دیرتر و با تأخیر، پس از واکسن‌های مدرنا و فایزر مورد استفاده عموم قرار گرفت.
ضیایی با بیان اینکه داده‌های مرتبط به این واکسن در حال کامل شدن است و پس از بررسی‌های لازم، در مورد این واکسن نیز تصمیم گیری شود، بیان کرد: این که نیاز به دوز تقویتی است، نشان دهنده کارایی پایین و یا بی تاثیر واکسن‌ها نیست؛ واکسن‌ها تاثیرات بسیار مثبتی داشته‌اند، اما نتایج برخی مطالعات، نشان دهنده کاهش سطح ایمنی در برخی افراد به خصوص کارکنان سلامت است؛ بنابراین لازم است که در که در این افراد دوز تقویتی تزریق شود.
وی با اشاره به تفاوت دوز تقویتی با دوز اضافی، ادامه داد: گاهی اوقات پس از تزریق واکسن ایمنی و سطح آنتی بادی پس از یک مدت مشخص کاهش می‌یابد و این کاهش سطح ایمنی می‌تواند به دلیل وجود بیماری‌های زمینه‌ای و یا بیماری‌های تضعیف سیستم ایمنی باشد.
وی تصریح کرد: به عنوان مثال افراد دارای بیماری‌های نقص سیستم ایمنی و یا افراد دچار بیماری‌های نادر نیست ممکن است پس از تزریق دوز دوم واکسن دچار کاهش سرعت ایمنی شود که CDC توصیه می‌کند متوسط ۲۸ روز پس از تزریق دوز دوم واکسن های مدرنا و فایزر، دوز سوم یا اضافی را دریافت کنند، اما برخی مواقع ممکن است این کاهش سطح ایمنی بدون هیچ دلیلی و به علت جلوگیری از رخداد بیماری در این افراد و تقویت سیستم ایمنی آنها، دوز تقویتی تزریق می‌شود.
رئیس بخش عفونی بیمارستان ولیعصر(عج) بیرجند گفت: ایده دوز سوم یا تقویتی از کشورهای آغاز شد که توانایی واکسینه کردن بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد جمعیت خود را داشتند و انجام نیز دادند و در حال حاضر کشورهای آلمان و برخی کشورهای اروپایی برنامه‌هایی برای تزریق دوز تقویتی واکسن ارائه داده‌اند و کشورهای مانند امارات متحده عربی، چین و روسیه آغاز به تزریق دوز تقویتی واکسن کووید_۱۹( آسترازنکا، اسپوتنیک، سینوواک، فایزر بیوان تک و مدرنا) کرده‌اند.
ضیایی اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت بسیاری از ایپدمیولوژیست‌های دنیا مانند آقای ویل کرونر، توصیه می‌کنند که تزریق دوز تقویتی تا آخر ماه سپتامبر به تاخیر بیافتد چرا که معتقد هستند تزریق دوز تقویتی در افرادی که قبلا در مقابل یک بیماری شدید واکسینه شدند و اطمینان از عدم ایجاد بیماری شدید واکسینه شده‌اند و اطمینان از عدم ایجاد بیماری شدید در این افراد، به معنای واقعی، هدر دادن منابع است و بهتر است این واکسن ها به مناطقی که تاکنون واکسینه نشده‌اند، فرستاده شوند.
وی تصریح کرد: با توجه به گزارش پایگاه خبری افشاگری به نقل از ات اعلام شده از کشورهای مختلف، این کشورها برنامه دوز تقویتی را برای افراد بالای ۶۰ سال آغاز کرده است و انگلستان برای افراد بالای ۵۰ برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داده است و دوز تقویتی این افراد را آغاز خواهد کرد.
وی با بیان اینکه سازمان جهانی بهداشت در حال حاضر مشغول بررسی متون و شواهد موجود در راستای توصیه به زریق دوز تقویتی است، افزود: دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است به دوز های تقویت کننده واکسن کووید۱۹ نیاز باشد.
وی بیان کرد: کاهش حفاظت در برابر عفونت یا بیماری کووید۱۹، به ویژه فرم شدید بیماری( یعنی کاهش ایمنی)، کاهش حفاظت در برابر انواع واریانت‌های نگران کننده (VOC)، منطق استفاده از دوزهای تقویت کننده ممکن است بر اساس محصول واکسن، شرایط اپیدمیولوژیک، گروه خطر و میزان پوشش واکسن متفاوت باشد.
وی با اشاره به توزیع و عرضه جهانی واکسن، افزود: برنامه دوز تقویتی بستگی به نحوه توزیع واکسن در جهان و یا دسترسی به واکسن و وجود شواهد قوی در ارتباط و نیاز به این دوز تقویتی دارد و در حال حاضر اصل برابری و عدالت ضعیف است و نیاز است که این مورد تقویت شود.
رئیس بخش عفونی بیمارستان ولیعصر(عج) بیرجند با بیان اینکه در نهایت انجام برنامه دوز تقویتی نیاز به داده‌های بالینی و ایپدمیولوژیکی بیشتر، اطلاعات در مورد سیاست ها و اولویت بندی کشورها و عدالت در توزیع جهانی واکسیناسیون دارد، افزود: تاکنون بالغ بر ۲.۵ میلیون نفر در دنیا در اثر این بیماری جان خود را از دست داده‌اند و در برخی از بیماران حتی بعد از ابتلا، علائم بیماری باقی می‌ماند که با عنوان Long COVID-19 تعریف می‌شود.
ضیایی ادامه داد: روسیه، اندونزی، امارات متحده عربی و مجارستان در حال حاضر شروع به اجرای دستوراتی برای تزریق دوز تقویتی کرده‌اند آلمان با افزایش موارد ابتلا به دلتا، از ماه سپتامبر تزریق دوز بوستر را آغاز می‌کند.
ضیایی اظهار کرد: در حالی که بریتانیا، برزیل، سوئد، کامروج، سنگاپور، کره جنوبی، سوئیس و کانادا نیز موافقت خود را برای تزریق دوز تقویتی اعلام کرده‌اند و فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و تایلند نیز در حال برنامه‌ریزی برای ارائه و تزریق تقویت کننده‌ها به گروه های مختلف جمعیت خود هستند؛ در روسیه در مورد تزریق دوز تقویتی با استفاده از اسپوتنیک تحقیقاتی انجام گرفته است، اما شواهد و مستندات منتشر شده ای تا کنون وجود ندارد.
وی ادامه داد: تنها شواهدی که در وب سایت‌ها و وزارت بهداشت روسیه در مورد آن اطلاعاتی منتشر شده است در مورد تولید واکسن جدید اسپوتنیک است که با تغییراتی می تواند در برابر کووید دلتا مقاوم باشد.
رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و فوکال پویینت علمی مراقبت و مدیریت بیماری های عفونی تصریح کرد: موارد مرگ و میر و ابتلا در این کشور رو به افزایش است و در حال حاضر تصمیماتی برای تزریق دوز تقویتی نگرفته شده است اما هنوز اقداماتی صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: توجه به بررسی متون انجام شده، دوز بوستر یا تقویتی در راستای ارتقای سطح ایمنی در برابر ویروس کرونا در جمعیت به خصوص جمعیت‌های کلیدی مانند افراد با بیماری‌های زمینه‌ای و کادر درمان و مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند مفید باشد.
انتهای پیام
